Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
De basis van de regelgeving rondom gezond en veilig werken is de Arbowet. Deze wetgeving valt onder de verantwoordelijkheid van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Hierin staan vooral de processen beschreven om goede arbeidsomstandigheden te waarborgen. Feitelijk komt het er op neer dat de overheid zoveel mogelijk doelvoorschriften en grenswaarden vaststelt voor organisaties. Die doelvoorschriften en grenswaarden bepalen de kaders waarbinnen werknemers en werkgevers hun eigen afspraken kunnen maken en die ze vast kunnen leggen in de arbocatalogus. De Arbowet is een voor een groot deel gebaseerd op de Europese kaderrichtlijn arbeidsomstandigheden. Zo schept de overheid ruimte voor meer maatwerk binnen de ondernemingen en wordt aan de Europese wetgeving voldaan.
Meer specifieke doelvoorschriften en grenswaarden staan in het Arbobesluit. Dat besluit is tevens voor een groot deel een implementatie van bijzondere Europese richtlijnen die gebaseerd zijn op de kaderrichtlijn. Bij de grenswaarden en doelvoorschriften in het Arbobesluit gaat het om waarden en normen voor risico’s die in meer dan één branche spelen. Zo zijn er doelvoorschriften voor bijvoorbeeld geluid, beeldschermwerk, niet-ioniserende straling en gevaarlijke stoffen. Ook deze afspraken vinden hun weg naar de arbocatalogus.
Speciale aandacht in het Arbobesluit verdienen de Agendabepalingen of procesvoorschriften. Agendabepalingen beschrijven zaken waarvoor nog geen doelvoorschriften zijn vastgesteld, of waarvoor de vaststelling van grenswaarden onmogelijk is. Een voorbeeld hiervan is ‘psychosociale arbeidsbelasting’. Die kan zich uiten in de vorm van pesterijen of roddel en achterklap op de werkvloer. Werkgevers en werknemers moeten ervoor zorgen dat er geen psychosociale arbeidsbelasting ontstaat. Een concrete grenswaarde is echter niet te geven, maar in de arbocatalogus kunnen wel methodes worden beschreven waarmee het bedrijf pesten tegengaat.
In de Arboregeling staan de detailvoorschriften die voor een belangrijk deel ontleend zijn aan de bijlagen bij de diverse Europese richtlijnen.